Trinta e dúas seleccións, 64 partidos, 1,5 millóns de turistas e unha audiencia televisiva superior aos mil millóns de espectadores. O xoves arranca o Mundial de Fútbol de Rusia 2018 cun partido entre o país anfitrión e Arabia Saudita. A Copa do Mundo custou ás autoridades rusas 15.000 millóns de dólares (12.760 millóns de euros), tras elevar en dúas ocasións a partida inicial, sumando 1000 millóns de dólares ao presuposto previsto.
Esta cifra case triplica os 3500 millóns de Brasil 2014, pero o comité organizador prevé recuperala, xa que se estima que no último lustro o PIB do país creceu un 1% (0,6% en Brasil) e tivo un impacto na economía de 15.000 millóns de dólares (2000 millóns polo turismo) dende 2013. A eles sumaranse 3000 millóns de dólares ata 2023.
Coa vista posta no escaparate mediático que supón un evento deportivo destas características, gran parte do presuposto destinouse aos doce estadios das once cidades onde se celebran os partidos (Moscú conta con dous).
O groso das obras tivo como obxectivo cumprir a esixente política de sustentabilidade ambiental e social da FIFA. Aínda que a certificación verde xa foi un requisito para obter financiamento para Brasil 2014, a FIFA decidiu en 2009 que os criterios de sustentabilidade fosen imprescindibles en todas as licitacións da Copa de Mundo a partir de 2018.
Todo iso se plasmou na Estratexia de Sustentabilidade do organismo Gianni Infantino, que esixe aos contratistas información detallada sobre as súas actividades para potenciar a economía local, a creación de emprego e o desenvolvemento das comunidades (apoiando o traballo en condicións de liberdade, seguridade, igualdade e dignidade) das once rexións onde se disputa a competición, así como das medidas para protexer o medio.
Estratexia
Para cumprir esta estratexia, todas as sedes teñen que contar cun estándar de construción sustentable que asegure o menor impacto ambiental posible dende a planificación (asegurando que os fluxos de transporte contribúan a consumir menos combustible e favorezan o uso de vehículos de enerxías alternativas) ata a construción, utilización e derrubamento das instalacións. Deste modo, os certificados de construción verde aseguran que os recintos non son só zonas libres de tabaco e permiten o acceso a persoas con mobilidade reducida, senón que tamén implementaron solucións para mellorar a súa eficiencia enerxética, aforrando recursos naturais.
Os parámetros abranguen o uso de materiais menos contaminantes, favorecendo a proximidade dos provedores, o que se traduce en menos emisións de CO2 durante o transporte de mercadorías; o uso de tecnoloxías e sistemas de enxeñería e construción eficientes, instalando equipos que aforren enerxía e auga; e o emprego de técnicas para a recollida de refugallo e a súa completa reutilización e reciclaxe. Só na Copa Confederacións que Rusia celebrou o ano pasado, utilizada como ensaio para a recuperación de residuos neste Mundial, se recolleron e reciclaron 87,9 toneladas de vidro, plástico, aluminio, papel e cartón.
Para este Mundial, as autoridades rusas deseñaron o primeiro estándar propio de certificación verde (Ruso, the football stadiums) para os estadios, pero algúns optaron por Breeam, unha das certificacións ecolóxicas máis estendidas do mundo.
O Estadio Olímpico Luzhnikí, onde se disputará a final, con capacidade para 81.500 espectadores, foi un dos primeiros en obter o certificado Breeam. Aproveitando a súa renovación, instalou modernos sistemas de calefacción, ventilación e aire acondicionado, controlados por unha central automatizada que monitoriza constantemente os consumos do edificio. Tamén lámpadas LED que aforran un 70% do gasto en electricidade, e sistemas de xestión de auga para reducir en 160.000 litros cada día de partido. Ademais, plantáronse 1050 árbores e arbustos e colocáronse 15.700 metros cadrados de xardíns, melloráronse os accesos con novas paradas de metro e autobús e carrís bici.
Auga de chuvia
O estadio Fisht de Sochi, onde España xoga o seu primeiro partido, logrou os certificados Breeam e Ruso. O recinto, situado a 170 quilómetros de Krasnodar, onde a selección se aloxa durante a fase de grupos, adaptou as dimensións do campo ás regras FIFA e ampliou a 48.000 os asentos, ao tempo que mellorou un 50% os seus custos enerxéticos coa instalación de novos equipos de automatización.
No Kazán Arena (45.500 espectadores), un dos primeiros con WiFi gratuíto, España xogará contra Irán o seu segundo partido. Obtivo a certificación Ruso, tras mellorar os accesos e instalar novidosos sistemas de recollida de residuos e de aforro de enerxía (70% menos) e auga. Entre eles, un sistema de recollida da auga de chuvia, que se acumula en tanques, e permitirá regar, polo menos, o 40% do céspede. En Kazán chove, de media, 15 días ao mes entre maio e outubro.
Poliéster reciclado
O Mundial de Fútbol é o grande escaparate dos fabricantes de roupa deportiva e, nesta contenda, Adidas arrebata a Nike o trono da empresa que equipa máis seleccións nacionais. A marca alemá viste a doce países, fronte aos dez do seu rival americano, entre eles, España, Arxentina, Alemaña e Rusia. Nike, pola súa banda, queda nos dez de Brasil 2014, equipando Inglaterra, Francia, Portugal e Brasil, entre outras. A xermana Puma limítase a dous (Uruguai e Suíza), fronte aos nove de hai catro anos. Completan as 32 Seleccións, Umbro (Perú e Serbia), New Balance (Costa Rica e Panamá), Romai (Senegal), Uhlsport (Túnez) e Errea (Islandia).
Pero os fabricantes tamén compiten no terreo da sustentabilidade. Se en Brasil 2014 a tea das camisetas e os pantalóns dos xogadores estaba elaborada con PET reciclado (a partir de botellas de plástico), neste Mundial a estrela é o poliéster reciclado. O poliéster é un produto derivado do petróleo cun forte procesado e impacto ambiental. Non obstante a técnica avanzou o suficiente como para crear poliéster a partir da reciclaxe de botellas de plástico.
Adidas equipa 12 seleccións nacionais, entre elas, España, Arxentina e Alemaña. Pola súa banda, Nike encárgase de vestir 10 países, como Inglaterra, Francia e Portugal.
O poliéster reciclado usa un 75% menos de petróleo que o virxe, consúmese menos enerxía e emítese menos CO2 na súa produción, pero coas mesmas características: é impermeable, flexible e con longa resistencia ao desgaste e ás altas temperaturas. Tanto Adidas como Nike apostaron polo poliéster reciclado para as camisetas e os pantalóns das seleccións ás que visten, pero mentres as do fabricante alemán están confeccionadas con este material nun 49% e nun 51% polo poliéster tradicional, no caso de Nike é do 100%. Adidas, ademais, como socio da FIFA, fixo pública a lista de fábricas e países onde se confeccionou a roupa dos equipos, asegurando o respecto ás condicións ambientais e sociais dos traballadores mediante inspeccións periódicas.
Un balón sustentable e intelixente
Adidas, socio da FIFA, é o encargado de fabricar o balón oficial da competición dende hai 48 anos. Nesta ocasión, a marca alemá reeditou o Telstar, un modelo que tomou o seu nome do satélite de TV que se lanzou ao espazo nos anos 60 e que xa se utilizou en México 1970 e Alemaña 1974, bautizado como Telstar 18. Fabricado con elementos sustentables (100% poliuretano termoplástico, un elastómero moi versátil con propiedades especiais) comparte cos seus irmáns maiores o estampado pixelado, pero posúe unha superficie selada termicamente para mellorar a súa precisión, ofrecendo aos futbolistas unha traxectoria máis predicible e un mellor contacto, e para diminuír a absorción de auga.
(Fonte: Expansión)