Residuos de industria oleícola para producir moléculas con aplicacións alimentarias

Un equipo de investigadores do departamento de Enxeñería Química da Universidade de Granada conseguiu usar con éxito diferentes residuos da industria oleícola para a produción de axentes de superficie, concretamente biosurfactantes e monoglicéridos, moléculas con innumerables aplicacións na industria química e alimentaria.

Trátase, ademais, da primeira vez que o alpebagullo é usado para a produción de biosurfactantes, que son moléculas de orixe biolóxica e excelente compatibilidade ambiental, con numerosas aplicacións en campos tan variados como cosmética, medicamentos, alimentación, deterxencia ou medio ambiente, segundo informa nun comunicado a UGR.

Os axentes de superficie ou surfactantes son moléculas que conteñen un segmentoliposoluble (soluble en aceite) e outro hidrosoluble (soluble en auga ou disolventes polares).

O alpebagullo é o residuo xerado durante a extracción do aceite de oliva polo proceso de dúas fases (o máis implantado en España na actualidade).

Se ben a implantación do devandito sistema mellorou notablemente a problemática ambiental asociada á produción de aceite de oliva, ao unificar e reducir as correntes residuais, o alpebagullo segue representando un problema ambiental e de xestión de primeira orde nas rexións produtoras, debido á súa carga contaminante e ao elevado volume en que é xerado.

Os aceites de cociña usados, pola súa banda, son tamén producidos en grandes cantidades en fogares, hoteis e restaurantes. Aínda que existen empresas autorizadas que se encargan da súa recollida, e a taxa de recuperación vai en aumento, é difícil atopar un uso posterior para estes produtos que teñen igualmente unha elevada capacidade contaminante.

Na actualidade, os dous residuos son usados para a produción de enerxía, xa sexa mediante a súa combustión directa (alpebagullo) ou a súa conversión previa en biocombustibles (aceites usados). É por iso que este grupo de investigadores da UGR se propuxo convertelos en substancias cun alto valor engadido, como as xa mencionadas.

Con biotecnoloxía

Ademais, para a devandita conversión usáronse procesos biotecnolóxicos. Así, para o aproveitamento do alpebagullo fermentouse o mesmo con microorganismos produtores de biosurfactantes. En colaboración cun grupo de investigadores da Universidade do Ulster en Irlanda do Norte, e da Universidade Rexional de Blumenau (Brasil), os investigadores conseguiron por primeira vez producir este tipo de substancias usando cepas de Bacillussubtilis e de Pseudomonasaeruginosa e alpebagullo como única fonte de carbono.

Este feito pode supoñer un importante avance cara á obtención destes biosurfactantes a prezos máis reducidos que os actuais. Esta investigación foi financiada con fondos da Xunta de Andalucía e do Plan Propio de Investigación da Universidade de Granada e foi materia de estudo para a realización dunha tese doutoral.

A cooperación coa Universidade de Blumenau deuse no marco dun proxecto de cooperación interuniversitaria hispano-brasileiro financiado polas autoridades educativas de ambos os dous países.

(Fonte: Europa Press)