As regras do xogo cambiaran: para acelerar a innovación era necesaria a colaboración dos xenios de fóra, especialmente no caso das compañías tecnolóxicas. Chesbrough acunfiou ese novo modelo de innovación industrial como Open Innovation (en español, innovación aberta).
O termo popularizouse moi rápido en Estados Unidos. Ao buscar a palabra Open Innovation en Google en 2003, podíanse atopar 200 resultados, cifra que en 2010 xa superaba os 13 millóns, segundo contou o propio Chesbrough, tamén profesor en Harvard Business School durante oito anos, nun artigo publicado na revista Forbes.
No medio dese escenario, cunha nova fórmula para a innovación máis descentralizada e fortemente participativa, multiplicáronse os chamados hackathons, encontros de programadores para resolver de forma colaborativa un reto ou un problema técnico dunha compañía en tan só 24 ou 48 horas. A palabra é o resultado da fusión de hacker e maratón.
Non existen datos oficiais de cantos hackathons se organizaron en todo o mundo, pero segundo a web especializada hackathon.io celebráronse máis de 3300 dende 2012. O de maior envergadura organizouno o pasado abril a NASA dende Pasadena (California): equipos de 72 países conectáronse simultaneamente para desenvolver aplicacións móbiles, software, hardware e visualización de datos para mellorar a vida na terra e contribuír a novas misións espaciais.
Todo empezou en Silicon Valley
“Para as tecnolóxicas era moi complicado atopar perfís técnicos, así que comezaron a reunir os venres pola noite a mozos aos que lles apaixonaba o código, comprábanlles unhas pizzas e retábanos a desenvolver solucións”, explica Michiel Das, fundador de Hackathon Spain, unha web nacida en 2014 en Españaa para asesorar sobre o funcionamento destes eventos e para rexistralos. Os seus datos sinalan que ata a data se organizaron 57 nos últimos tres anos.
Na maioría dos casos, as compañías que organizan hackathons ofrecen un premio ao equipo de programadores que resulta gañador. Ou ben bríndanlles produtos tecnolóxicos como tablets ou unha recompensa monetaria que pode alcanzar varios miles de euros.
Os hackathons non sempre se fan de portas cara a fóra. Moitas tecnolóxicas organízanos internamente para motivar os seus empregados a explotar a súa creatividade. Facebook é un exemplo diso e dende o seu lanzamento celebrou máis de 50 hackathons internos dos que saíron funcións como o botón Me gusta ou o seu chat.
Atraer talento novo é outra das misións dos hackathons. É o caso de Javier Luna, sevillano de 19 anos, que programou a súa primeira calculadora con oito e o seu primeiro ordenador con só 10 anos. Sentado xunto ao seu compañeiro de equipo no hackathon Join, organizado por Telefónica en setembro, conta como IBM intentou fichalo aos 17 anos para desenvolver aplicacións de Android ou como o pasado verán unha tecnolóxica belga contactou con el por Linkedin e ofreceulle 45.000 euros ao ano por sumarse ao seu equipo.
Lúa, que aínda non rematou o grao de Enxeñería de Software na Politécnica de Madrid, recoñece que a universidade é un “mal necesario”. “Aínda que case todo o que sei facer aprendino de forma autónoma, vou rematar os estudos porque en España aínda é necesario ter un título”, conta.
A clave, a motivación
“Os mozos son os líderes da revolución dixital, hai que contar con eles”, asegura Rosalía O’Donnell, responsable de Posicionamento Público Novo en Telefónica. Para a súa empresa, os hackathons teñen tres focos: desenvolvemento de produto, captación de novos perfís e impulso do talento novo. “Se o reto que formulas os motiva, é fácil que veña xente con potencial”, engade.
Nos últimos anos, compañías españolas de diferentes sectores subiron ao carro dos hackathons. Non só tecnolóxicas, tamén enerxéticas, arquitectónicas, médicas ou de servizos xurídicos. “O mercado evoluciona rápido, e non abonda cos empregados de dentro da compañía innovando. As empresas teñen que crear plataformas de innovación aberta e deixar que xente de fóra xogue coas súas ferramentas”, sinala Pedro Moneo, fundador da consultora de innovación Opinno -con sedes en San Francisco, México, Colombia e España-, que asesorou, entre outras, a Endesa. Ademais do posicionamento de marca e a imaxe de transparencia que achegan estes eventos, Moneo cre que tamén serven para recrutar talento. “Sempre será mellor velos en acción que unha simple entrevista; é importante ver como se axustan a un posto concreto”.
Segundo unha enquisa realizada por Hackathon Lovers -unha comunidade de desenvolvedores- a 186 participantes en hackathons, os principais motivos polos que acoden a estes eventos son aprender, coñecer xente e divertirse, nesa orde.
Levar a tecnoloxía maís alá dos límites para os que foi creada. Ese é o máximo obxectivo dos hackathons segundo Chema Alonso, un dos hackers máis recoñecidos en España que o pasado maio era fichado por Telefónica como máximo responsable da súa división de big data. “Hoxe xa non serven os powerpoint, tes que demostrar que a túa idea funciona desenvolvéndoa. Participar nestes eventos serve como carta de presentación porque agora xa non che preguntan que estudaches, senón que fixeches que se poida ver”. Alonso critica o exceso de pensadores e reclama máis doers, ou sexa, xente que poña mans á obra. O lema que o resume todo é Put your code where you put your mouth (en español, pon o teu código onde poñas a túa boca), algo que podería traducirse da linguaxe hacker como déixate de contos e ponte a programar.
(Fonte: El País)