Poden predicir a chegada dun tsunami á costa antes de que aconteza, calcular o risco de sufrir un ataque terrorista, crear os algoritmos para que un robot poida manter unha conversación, facer prognósticos ao minuto sobre o prezo que alcanzará o petróleo e saber como se propagará unha epidemia de gripe para poñerlle freo.
Os matemáticos están detrás de millóns de decisións, procesos e fenómenos do noso día a día. E tampouco faltan na empresa: organizan as rutas de repartición de forma eficiente, recomendan a mellor situación para instalar un centro de loxística ou abrir unha tenda, ata poden calcular se un empregado deixará o seu posto de traballo, saber que centros comerciais visitará un consumidor e deseñar unha app que nos conta os pasos que camiñamos. As matemáticas xa o inundan todo. Estímase que teñen un impacto dun 10-15% sobre PIB en varios países europeos. Nalgúns Estados é unha porcentaxe incluso moito maior: en Reino Unido un 43,0% e Holanda un 29,6%.
A gran revolución tecnolóxica que vivimos non fixo máis que disparar unha gran demanda destes profesionais nas compañías, que os necesitan en todos os seus departamentos e sectores de actividade. “Na nova economía a xestión dos datos é fundamental e subxacente hai modelos matemáticos. Esta gran demanda débese a esa revolución dos datos. Para poder extraer información e facer predicións para empresas ou axudalas a tomar decisións é fundamental construír algoritmos e modelos predictivos”, explica David Ríos, membro da Real Academia das Ciencias e director da cátedra AXA-ICMAT (Instituto de Ciencias Matemáticas).
O big data, internet das cousas, a robótica, a intelixencia artificial… son os novos sectores profesionais nos que os matemáticos se moven comodamente.
Tan solicitados están que é das profesións con menos taxa de paro (8%) e das que conta con maior taxa de emprego (próxima ao 89%), segundo datos da Enquisa de Poboación Activa que se detivo nalgunha ocasión a analizar este colectivo profesional. Ademais, gozan dunha gran proxección profesional. “Está constatado que unha formación matemática permite ascender ben e ocupar postos de responsabilidade. Ademais, case todos atopan un emprego en menos dun ano despois de finalizar os estudos”, afirma Tomás Chacón, coordinador da Rede Estratéxica das Matemáticas e catedrático de Análise Matemática da Universidade de Sevilla.
As súas calidades
Á vista está que son moi apreciados, e non só polos seus coñecementos técnicos. “Son persoas que saben razoar de xeito lóxico e contan cunha formación que lles permite abordar moitos tipos de problemas moi importantes para a vida real. E as empresas buscan xente que saiba enfrontar problemas e resolvelos”, defende Carmen Herrero, catedrática emérita da Universidade de Alacante e investigadora do IVIE (Instituto Valenciano de Investigacións Económicas).
Por iso son requiridos para calquera tipo de actividade económica: dende a banca, unha axencia estatal de seguridade ata un farmacéutica ou os grandes retailers. “A empresa, en xeral, busca solucionar problemas de optimización de recursos, planificar de forma máis rendible como levar os produtos dun lugar a outro, necesita estudos de mercado para adiantarse ao que quere un consumidor e realizar campañas de publicidade que lle rente o máis posible”, conta Herrero.
Esa ávida demanda do mundo empresarial xa ten as súas primeiras consecuencias. “Faltan matemáticos”, sostén Macarena Estévez, matemática e socia de Deloitte Digital e vogal da Real Sociedade Matemática Española. “Os matemáticos brillantes -continúa- son perfís que se queren quedar na universidade para facer carreira en investigación. Pero as empresas estanos empezando a convencer para que esa investigación a fagan nas compañías”. “Hai pouca xente formada na parte das matemáticas que agora é máis relevante, nas aplicacións e nas ciencias de datos. É necesario formar máis persoas nesas disciplinas e redirixir os estudos de matemáticas”, estima David Ríos.
Ata 70.000 euros de soldo
Cando marchan ao sector privado non só o fan por razóns salariais (poden chegar a gañar soldos de 70.000 euros ao ano). Poucas veces se pode competir cos retos que propoñen grandes tecnolóxicas como Google, Apple ou Microsoft e outras multinacionais como Amazon e Netflix. Dende logo, “son empresas onde van facer o último do último, o punteiro, os algoritmos máis novos. E iso motiva moitísimo aos matemáticos, conta Estévez. Outro efecto colateral é a falta de profesores de Matemáticas en Secundaria. “Temos outros graduados dando estas clases, como biólogos, xente de mercadotecnia,”, conta Estévez.
Non obstante, as matemáticas están de moda, cada vez son máis demandadas, insiste Tomás Chacón. De feito, do curso 2013/14 ao 2015/16 os novos matriculados nas titulacións de grao e dobre grao en Matemáticas nas universidades públicas aumentaron un 14,3% (pasando de 2479 alumnos novos a 2655) e os egresados foi dun 89% (de 428 a 810).
E iso que se require unha elevada nota de corte para cursar estas ensinanzas, a maior parte das veces por enriba de 10 (sobre 14). Por enriba de 13 son as dobres titulacións que se están a abrir camiño. Matemáticas “con Física, Informática e Enxeñerías”. É o futuro. Aínda son poucos mozos os que se inclinan por esta opción, pero nuns anos serán un núcleo de transformación ocupando postos de responsabilidade”, augura Chacón.
(Fonte: ABC)