Cadeiras, carteis de películas, libros, utensilios de cociña, unha cafeteira, un descodificador para televisión…, e mesmo botellas de viño, lámpadas, botes de colonia e de xampú ou un carro da compra. Estes son algúns dos máis de 100 obxectos que reúne a exposición ‘España Deseña: 25 edicións dos Premios Nacionais de Deseño’ que inaugurou a Central de Deseño Matadoiro de Madrid e que permanecerá aberto ao público ata o 2 de maio de 2018.
A mostra está composta por 25 conxuntos expositivos que reúnen obxectos dos gañadores de cada unha das edicións dos Premios Nacionais de Deseño, os de maior importancia a nivel nacional, que comezaron a fallarse en 1987. Así busca dar a coñecer a evolución do deseño español, poñelo en contexto e visibilizalo como un activo estratéxico para a competitividade das empresas.
Así mesmo, outro dos obxectivos da retrospectiva pasa por recoñecer o papel do sector e reforzar a súa percepción social baixo a perspectiva de que “o deseño foi evolucionando xunto coa sociedade”, explicou Marcelo Leslabay, comisario da exposición.
En opinión de Leslabay, “o deseño é a linguaxe coa que a sociedade expresa os seus soños, as súas ideas”. Por iso, constatou como “nestes últimos 40 anos cambiou a imaxe de España, renovouse totalmente a identidade corporativa de empresas, institucións, o equipamento das nosas casas e oficinas, das nosas cidades”. É dicir, que o deseño avanza coa sociedade na medida en que está presente no seu día a día, mesmo nos elementos máis cotiáns como un bote de perfume ou as cadeiras onde sentamos. De aí que o comisario definira a exposición como “unha fotografía da nosa vida cotiá sacada de contexto, é como unha especie de colaxe” do día a día.
Na mesma liña manifestouse a presidenta de Asociación Deseñadores de Madrid (DIMAD), Soledad Hernández, quen se mostrou esperanzada de que a exposición axude a “que na sociedade empece a calar a idea de que detrás dun obxecto útil, belo ou amable que probablemente utilicen na súa vida cotiá, hai un deseñador ou un equipo de deseñadores, que detrás dun bo servizo hai un equipo de persoas deseñando estratexias de mellora”. Un sector, o do deseño, que se compón de “emoción, paixón e convicción” e que, se ben forma parte da nosa historia tal e como reflicte a exposición, tamén “é futuro” e forma parte da nosa historia, expuxo Clara Eugenia García, directora xeral de Política de Investigación, Desenvolvemento e Innovación.
Liña Cronolóxica e Mapa do Deseño
“Como sociedade impulsamos dalgún xeito o cambio e os deseñadores materializaron ese soño que como sociedade tivemos”, reflexionou Marcelo Leslabay. “Nalgúns casos pode que sexa a sociedade que xere máis unha demanda e noutros que o deseñador sexa quen se anticipa a esa demanda. É un xogo entre a sociedade e os deseñadores”. E nesta retroalimentación constante, o tempo e o espazo no que o proceso de deseño teñen lugar xogan un papel fundamental. Por iso, a exposición creou unha Liña Cronolóxica do Deseño e o Mapa do Deseño.
Na primeira trátase de visualizar o contexto político, económico, social e tecnolóxico de cada momento histórico no que se deseñaron os obxectos que se recollen na mostra. Pola súa banda, o Mapa sitúa xeograficamente os axentes que axudaron a consolidar o sector en España. Non obstante Leslabay recoñece que, se ben o noso país “está a exportar moitos produtos” grazas ao deseño”, aínda hai marxe de mellora. Ao seu xuízo, “estamos nun nivel relativamente aceptable do que é a innovación pero fáltanos un percorrido importante. Temos que aspirar a ser líderes da UE porque temos os vimbios con que facelo”.
Para dar este paso cara a adiante, dixo o comisario da mostra, “a España faille falta quererse, crerse máis que somos capaces de facelo”. E pon como exemplo o cambio de mentalidade que supuxeron os JJOO de Barcelona 92. “Cando se acendeu o pebetero olímpico dixemos: funciona, crémonolo todos. No medio estivo a Expo de Sevilla… Foi un ano de punto de inflexión de cambio da sociedade, de crer que podemos ser referentes”. Un camiño no que as empresas e a sociedade teñen que ir da man, co apoio das institucións. Por iso, Leslabay pediu “unha política que realmente impulse o deseño dende a administración pública”.
O deseño da exposición tamén responde ao obxectivo principal de achegar o deseño e a súa evolución de forma inclusiva, a todo tipo de públicos de todas as idades, incluíndo as persoas con discapacidade. Mostra diso é que, por exemplo, cada un dos conxuntos expositivos que conteñen as máis de 100 pezas expostas, tamén ofrecen gravacións de voz dos seus creadores explicando as súas creacións baixo a influencia da radio ao tratarse, concluíu Leslabay, “dun medio quente” capaz de transmitir máis emocións que calquera outro.
(Fonte: Innovaspain)