Poida que aquel gran paso para a humanidade significase algo máis que o feito de que o ser humano decidise pór o pé máis aló da Terra, porque o efecto da carreira espacial nótase tamén aquí, na superficie terrestre. Fixo falta un gran esforzo tecnolóxico para facer posible aquela viaxe á Lúa, pero ao mesmo tempo hai moitas tecnoloxías e materiais actuais que debemos ao avance na carreira espacial.
Aínda que se tratou dunha serie de logros entre unha axencia e outra (unha verdadeira competición, de feito), a NASA recolle algunhas destas achegas en produtos actuais cuxo xerme ou promotor foi o avance tecnolóxico para a conquista do espazo. Ferramentas, próteses, comida e ata innovación nos colchóns deben a súa existencia en parte á carreira espacial.
1. Medir a temperatura do oído como a das super novas
Cando se fala da temperatura que hai na superficie dunha estrela non é porque unha das nosas naves ou sondas foi ata alí a pór un termómetro. Estas medicións realízanse con infravermellos, e con leste mesmo sistema a NASA desenvolveu o primeiro termómetro aural, en colaboración con Diatek Corporation.
Concretamente esta tecnoloxía desenvolveuse no Laboratorio de Propulsión da NASA (o JPL, Jet Propulsion Laboratory) en Pasadena (California), para misións nas que se tivesen que realizar este tipo de medicións (unha delas é por exemplo as IRAS, Infrared Astronomical Satellite). Así, do mesmo xeito que estas sondas miden a temperatura de estrelas e planetas interpretando os infravermellos que emiten, o termómetro aural mide a do oído.
Ata ese momento (1991), os termómetros electrónicos funcionaban como os analóxicos en canto á medición, é dicir, por contacto da zona sensible do mesmo nunha mucosa. Coa chegada dos termómetros aurales púidose evitar o contacto con ditas mucosas, freando algo máis a contaminación cruzada, ademais de que adoitan ser máis cómodos e rápidos.
2. Os astronautas non inventaron a roda, pero algo tiveron que ver coas súas melloras
Non só de naves se trata, todo o equipamento para voos espaciais e a grandes alturas require na maioría de casos materiais ou reforzos especiais e así foi para os paracaídas que se abrían nas tomas de terra dos Viking da NASA en Marte. Falamos de finais dos 70 e principio dos 80, momento no cal o fabricante de pneumáticos Goodyear desenvolveu un material cunha estrutura molecular en cadea, que lle daba unha forza cinco veces maior á do aceiro para estes paracaídas especiais.
Servindo para o espazo, o fabricante pensou na súa aplicación en terra firme tras comprobar a forza e durabilidade do material. Deste xeito, aplicouno ao seu produto fabricando un novo pneumático que esperaba durar 10.000 millas máis (uns 16.090 quilómetros) que os pneumáticos convencionais, segundo a publicación orixinal.
3. Células de enerxía solar: dos satélites ao noso tellado
Para voos a grandes alturas e cunha duración de días era necesario idear unha fonte de enerxía eficiente e que non supuxese unha carga de peso importante. A alianza Environmental Research Aircraft and Sensor Technology (ERAST) da NASA púxose ao choio con este fin e finalmente crearon as células solares de silicio, que se usan nas placas solares convencionais da actualidade.
4. O mundo necesita súper próteses
Tamén están os inventos de aplicación no espazo que podían achegar algo no campo da saúde. E unha desas aplicacións é o desenvolvemento de novas próteses para animais e seres humanos capaces de simular ao máximo posible un membro funcional.
Así, o que na NASA serviu para a súa propia robótica e as actividades extravehiculares (EVA) está a usarse para a creación de próteses avanzadas e cómodas, para o que tamén foi útil ademais do avance da robótica e a electrónica (sensores, etc.) o estudo e a creación de novos materiais.
5. Grazas, NASA, pola aspiradora sen cable
Hoxe en día popularizáronse moito os robots aspiradores, pero foron os seus antepasados directos os que chegaron a ser produto de consumo grazas a algunha das tecnoloxías creadas para as misións espaciais da NASA Apollo e Gemini. Falamos das aspiradoras inalámbricas de man, o que se coñece como Dustbuster polo produto que desenvolveu Black & Decker.
O fabricante encargouse de crear un trade portátil capaz de extraer mostras da superficie lunar. Para iso desenvolveu un software para optimizar o deseño do motor do trade, e a optimización desta tecnoloxía levaría ao deseño da Dustbuster (1981).
6. A achega aos corpos de bombeiros
Cando falamos do primeiro traxe para o espazo vimos que as primeiras ideas (partindo dun descoñecemento relativo do que había “alá fóra”) xa contemplaban que fose un traxe ignífugo como condición sine qua non. Ademais, os precursores do que sería aquel primeiro traxe que vestiría Yuri Gagarin xa contemplaban que ao portador non debería faltarlle en ningún momento o osíxeno estando baixo esa escafandra espacial.
A investigación neste sentido incrementouse cara a 1950 segundo explicaron na axencia, cando o Dr. Carl Marvel sintetizou polibencimidazol (PBI) estudando os polímeros resistentes a altas temperaturas para as Forzas Aéreas estadounidenses, ao que a NASA lle botou o ollo (e o investimento) para levarllo ao terreo aeroespacial.
Tras un accidente con incendio nos tests do Apolo I, a axencia reforzou a investigación nos materiais ignífugos e optouse polo PBI para os traxes, e un par de anos despois (en 1978) este material empezouse a usar nos corpos de bombeiros de Estados Unidos.
Ademais, a NASA iniciou un proxecto xunto coa National Bureau of Standards tendo como resultado un sistema de respiración (máscara, arnés e bombona de osíxeno) usando un composto de aluminio creado pola axencia para o revestimento dos foguetes, que foi adoptado posteriormente polos corpos de bombeiros, así como un sistema de radio máis resistente (a cuxo desenvolvo tamén contribuíu a NASA). Un equipo que ademais era moi lixeiro, a diferenza do anterior, e posteriormente a axencia espacial desenvolveu materiais resistentes á calor para as naves que se aproveitaron tamén en corpos militares.
7. Sorrí e investiga: os sensores CMOS e o sistema de análise de vídeo do FBI
Non se trata dunha innovación do noso día a día, nin sequera dentro do que é a rutina dun profesional do vídeo que vemos máis habitualmente dedicado á gravación e a montaxe, pero certos analistas víronse beneficiados do VISAR (Vídeo Image Stabilization and Registration) que desenvolvera a NASA. Concretamente os axentes do FBI encargados de analizar gravacións.
O goberno estadounidense desenvolveu o VAS (Vídeo Analyst System) a partir do VISAR, unha ferramenta que permite inspeccionar as gravacións fotograma a fotograma, mellorar a visibilidade e outras funcións (o VAS úsase tamén en ámbito militar).
Doutra banda, un invento que si podemos gozar dunha maneira máis xeral son os sensores CMOS, os cales naceron como solución alternativa aos CCD ocupando menos espazo na década dos 90. Ademais do tamaño, os sensores CMOS diferenciábanse dos CCD en que o procesado empezou a ser interno (en cada un dos píxeles) e máis rápido.
8. Deseñando montañas rusas como quen deseña naves espaciais
A achega da axencia espacial estadounidense chega ata ao deseño de Cadillacs e montañas rusas. Non é que a NASA crease coches ou vagóns para as atraccións, pero o software usado para os devanditos deseños si ten o seu xerme en enxeñeiros de software da axencia.
Concretamente falamos do NASTRAN, siglas correspondentes a NASA Structural Analysis Program, software que se creou para analizar a tensión, a vibración e as propiedades acústicas das estruturas e partes das aeronaves antes de crear os prototipos e que se estendeu aos esbozos de vehículos para o resto de terrícolas.
9. A froita deshidratada tamén empezou sendo para astronautas
Os alimentos deshidratados son algo bastante habitual, por exemplo a froita que se vende directamente así como tomates, mazás e outros produtos. Tamén podemos ter o noso propio deshidratador na casa, dado que existen pequenos electrodomésticos para iso desde hai anos.
Máis aló das propiedades organolépticas e do que nos poidan gustar ou non, o que teñen os alimentos deshidratados é que duran moito máis (sen auga fréase o crecemento de moitos microorganismos), o cal é unha cualidade imprescindible nos alimentos que se han de levar a unha misión espacial.
Para as misións Apollo a NASA investigou neste sentido ata dar coa desecación en frío dos alimentos, de modo que se obtiña comida que pesaba un 80% menos que no seu estado orixinal conservando o 98% dos seus nutrientes, e esta tecnoloxía é a que se adoptou de maneira industrial para un uso máis doméstico e en ámbitos fóra da carreira espacial.
10. Sistemas de comunicación a longa distancia
É evidente que cando envías vehículos por centos de miles de quilómetros vas necesitar sistemas de comunicación máis potentes, sobre todo tendo en conta o volume de datos que se terá que transmitir (non é só comunicación por texto ou radio, está o envío de imaxes, vídeos, etc.). As axencias espaciais non descoidan isto, e a NASA desenvolveu un sistema específico para o Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) que permitiu transmitir un 460 GB de información ao día a unha velocidade de 100 MB por segundo.
Pero a necesidade de transmitir grandes cantidades de datos a longa distancia tamén se dá na Terra, por exemplo nos voos e navegacións transoceánicas ou nas comunicacións de satélites, de modo que estes amplificadores especiais (e espaciais) tamén potencian a mellora noutras comunicacións máis habituais.
11. A espuma con memoria
Poida que lle debamos algún que outro pracenteiro soño tamén á NASA. Sóavos o material “espuma con memoria”? Desde hai un tempo lévase usando entre outras cousas en colchóns, dado que é un material que se adapta ao noso corpo e toma a súa forma. É un material chamado tamén temper foam, xa que é sensible á calor, e a súa composición ten unha base de poliuretano.
Que ten que ver o espazo coa nosa comodidade onírica? Pois que este curioso material foi desenvolvido pola axencia espacial estadounidense na década dos 70 (concretamente polo centro de investigación Ames) co fin de proporcionar un alivio ao sometemento que os astronautas sufrían polas forzas gravitatorias. De feito, ademais de en colchóns, tamén se usa a nivel militar, en avións e vehículos comerciais e mesmo nas atraccións dos parques.
12. Detectores de fume
En 1970 a NASA e Honeywell desenvolveron un detector de fume por ionización, un dispositivo capaz de detectar fume e gases tóxicos en Skylab (a primeira estación espacial estadounidense) para o cal se usou o isotopo americio-241. Este foi o precursor dos detectores habituais que vemos nos teitos (que en ocasións activan ademais a emisión de auga), máis baratos e baseados na detección fotoeléctrica.
(Fonte: Xataka)