Especialmente no ámbito da robótica médica, a enxeñería española pouco ten que envexar á internacional. Sen ir máis lonxe, hai un mes coñecemos que o Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC), a empresa tecnolóxica Marsi Bionics e os hospitais Ramón y Cajal (Madrid) e San Juan de Dios (Barcelona) conseguiran construír un exoesqueleto para axudar a nenos de entre 3 e 14 anos con atrofia muscular espinal. O aparato, fabricado en aluminio e titanio e cun peso de 12 quilos, podería mellorar a calidade de vida e a autonomía dos preto de 500.000 nenos no mundo que actualmente padecen esta enfermidade, así como doutras persoas afectadas con enfermidades que lle impiden camiñar.
Trátase dunha investigación multidisciplinar que, grazas á axuda de familias e tamén á Fundación para a Atrofia Muscular Espinal en España, conseguiu desenvolver a tecnoloxía necesaria para que o exoesqueleto se poida adaptar ás necesidades destes nenos. Pois ben, como este existen outros fitos tecnolóxicos españois, que recompilamos a continuación. Non están todos, pero si algúns dos máis importantes.
Tecnoloxía para detectar crises epilépticas
A tecnoloxía para a saúde de orixe española achegou innovacións pioneiras a nivel mundial. No pasado Mobile World Congress o Instituto Catalán de nanociencia e nanotecnoloxía (ICN2) presentou unha rompedora tecnoloxía que podería axudar á detección precoz dunha crise epiléptica nun paciente. Concretamente, os científicos lograron deseñar uns sensores compostos con grafeno que, implantados no cerebro, permiten realizar o rexistro simultáneo da actividade eléctrica en diferentes rexións do córtex.
Primeiro robot cirúrxico español
E se nos remontamos un pouco máis no tempo -hai menos dun ano-, vemos como o Instituto Maimónides de Investigación Biomédica de Córdoba (Imibic) presentou o primeiro robot cirúrxico español con visión tridimensional. O robot conta con tres brazos que o cirurxián pode adaptar en función das características das intervencións e estes son capaces de operar tanto de forma coordinada como de forma individual. O aparato conta ademais cun sistema que simula as sensacións táctiles, fundamental para un cirurxián.
Primeiro implante de costelas impresas en 3D
Foron tamén uns españois, concretamente un equipo da Universidade de Salamanca, os que deseñaron o primeiro implante de costelas impresas en 3D do mundo. Os investigadores conseguiron crear un modelo tridimensional do peito dun paciente que sufría un cancro na parede torácica. Os desenvolvedores lograron analizar e recrear o peito do paciente e logo contactaron cunha empresa australiana para imprimir a peza en 3D utilizando titanio. Unha vez impresas, as costelas enviáronse a Salamanca para implantarllas ao paciente, que foi dado de alta só 12 días despois da operación.
Tecnoloxía de edición xenética
Podemos considerar tamén fito tecnolóxico made in Spain o descubrimento da tecnoloxía de edición xenética Crispr-Cas9 (coñecida como Crispr). Trátase dunha tecnoloxía que, cun sinxelo método, é capaz de corrixir mutacións e trastornos xenéticos, activar xenes latentes ou desactivar outros, e inserir xenes mutados en animais para crear modelos de enfermidades humanas. Son moitos os expertos que o consideraron o descubrimento do século, e, o máis importante, o seu descubridor, segundo boa parte da comunidade científica, foi o español Francisco Juan Martínez Mojica, profesor do Departamento de Fisioloxía, Xenética e Microbioloxía da Universidade de Alacante.
Primeiro antivirus que protexe na nube
Compañías como Amadeus, Indra, Panda ou Telefónica tamén exportaron a todos os continentes os seus desenvolvementos innovadores en campos como o da industria de defensa, as telecomunicacións, a enerxía, os servizos financeiros ou o turismo.
Panda Security é a creadora do primeiro antivirus da historia para protexer na nube, o Panda Cloud antivirus, e é o primeiro fabricante en propoñer un enfoque disruptivo baseado en Cloud Computing, Big Data e Análise do Comportamento, sobre a base da cal naceu Panda Adaptive Defense. Por isto, e máis, atópase á cabeza mundial no deseño de solucións de seguridade que protexen dende a nube. Panda Security conta ademais con premios e recoñecementos a nivel internacional. O seu laboratorio antimalware PandaLabs desenvolveu un sistema de intelixencia colectiva que foi galardoado en máis dunha ocasión.
Seguimento médico con wearables e apps
Exemplo de talento, tecnoloxía e I+D+i español é tamén a compañía Medtep, que naceu en Barcelona no 2011 da man de dous mozos emprendedores, Jacob Suñol e Pablo Pantaleoni. A través desta plataforma, o médico pode facer un seguimento exhaustivo do que fai o paciente co medicamento prescrito, da dieta ou das actividades deportivas que realiza. E todo iso en tempo real.
Para recompilar esa información Medtep usa máis de 100 wearables e aplicacións especializadas. O obxectivo desta empresa española é que o médico poida controlar mellor os seus pacientes para corrixir sobre a marcha o que detecte que está a funcionar mal.
A sonda rosetta
É de xustiza destacar tamén A Sonda Rosetta, un proxecto pioneiro da ESA, o primeiro en realizar un acoplamento a un cometa (o “67p/Churryumov-Germsimenko/Churryumov-Germsimenko”) e en pasar na súa superficie un módulo robótico (o “Lander Philae”). Sen dúbida falamos dun fito na historia da exploración do espazo.
Nesta misión a tecnoloxía española de SENER foi fundamental: participou na plataforma da sonda e na carga útil. O modelo ideado por SENER para “Rosetta” reduce a masa e aumenta a capacidade de emitir calor, o que supón unha melloría substancial respecto a tecnoloxías anteriores. “Rosetta” aterrou como estaba previsto o 12 de novembro de 2014 e foi controlado dende a terra por varias empresas españolas. É a primeira vez que aterraba un aparato sobre a órbita dun cometa e empresas españolas como GMV, SENER, CRISA, de AIRBUS DEFENSE AND SPACE participaron na aterraxe, coa colaboración de entidades científicas españolas como o IAA, o CSIC, o INTA e a UPEM.
Conservación de órganos a -196 graos
Ata hai moi pouco era posible criopreservar células e mostras de tecidos como pel ou cartilaxes, pero facelo con órganos era impensable pola súa dificultade. Grazas a investigadores da Universidade de Sevilla e a unha tecnoloxía que evita a formación de xeo nos tecidos e usa a técnica tomografía axial computarizada (TAC) pronto será posible a conservación de órganos a -196 graos centígrados.
Pantalóns tecnolóxicos
O último exemplo que vos poñemos, pero non por iso menos importante, é a tecnoloxía innovadora da empresa española Jeanología, que revolucionou o sector dos pantalóns vaqueiros. Os sistemas láser, ozono e e-flow que utiliza ofrecen moitas e variadas posibilidades de deseño e rematados sobre as garantías á vez que aforran auga, enerxía e químicos. Ademais, grazas a estas técnicas conseguiron incrementar a produtividade e diminuír os custos de produción. Actualmente o 25 % da produción mundial de pantalóns vaqueiros (6000 millóns) realízase con tecnoloxía de Jeanología.
(Fonte: EP)