Os niveis de innovación nas pemes españolas son insuficientes. Así o certifica o 2º Informe sobre a ciencia e a tecnoloxía en España 2019, elaborado por Fundacións Alternativas. Nel detállanse unha serie de cifras que certifican a importante desvantaxe das pequenas e medianas empresas no que a innovación se refire, se as comparamos con outros países dos nosos arredores.
Aínda que durante 2008 se conseguiu chegar ao 71% do indicador da media europea, segundo o European Innovation Scoreboard, o certo é que en 2016 se chegou a un mínimo case histórico para España, con só un 58%. Sen dúbida, un gran paso atrás nos avances conseguidos, despois de lograr en 2008 o 71%. Hoxe por hoxe, o mencionado European Innovation Scoreboard sitúa a España entre os países “moderadamente innovadores”, por detrás dun grupo de países líderes neste ámbito no noso continente.
Dende o informe xa apuntan que, precisamente, esa inestabilidade é xa un factor que non axuda ás empresas á hora de competir con outras compañías estranxeiras que sempre son capaces de conseguir bos niveis. Pero isto é só o principio. Outros problemas veñen derivados das propias empresas, xa que as cifras indican que as pemes que innovan tan só chegan ao 30% da media europea. Ata o 52% sobe España se se trata do gasto en I+D, aínda que resulta aínda insuficiente como para tratar de conectar cos países punteiros.
Aínda que destacan as exportacións de produtos intensivos en tecnoloxía, alcanzando o 79% da media europea, aínda queda moito traballo nas de servizos intensivos en coñecemento, que son o 31,3%. Tampouco son positivos os datos se se miran as solicitudes de patentes en España, que só chegan ao 39,3% da media da UE. Continuando coas patentes, cabe destacar (e non para ben) que só un 24% das internacionais aplícanse ou están licenciadas a empresas.
¿Que medidas tomar para mellorar a innovación en empresas españolas?
Todos estes datos non fan máis que reflectir que se necesita un cambio de políticas e de modelo produtivo, segundo indican nas conclusións do informe. Por un lado é necesario que mesmo os sectores máis tradicionais, como o téxtil, pero con gran relevancia para España, aposten pola innovación.
Por outro debe aproveitarse o coñecemento que se crea, conseguindo exportalo a través das empresas. É dicir, existe un gran coñecemento e capacidade científica, pero despois as empresas non son capaces de trasladalo á innovación, o que fai que España non sexa capaz de alcanzar aos países máis punteiros da UE.
O informe apunta á necesidade de que as empresas, en especial as pemes de base tecnolóxica ou spin-off, comecen a investir e colaborar en investigación. Na actualidade existe unha porcentaxe moi baixa delas que acheguen investimentos ou fondos privados ou que, mesmo, traten de aproveitar as ferramentas e vantaxes que a Administración pon á súa disposición para o desenvolvemento de proxectos, dentro do sistema de ciencia e tecnoloxía.
Desaproveitamento de axudas estatais
Cabe recordar que este tipo de créditos por parte do sistema público se conceden a 15 anos e sen intereses e, ademais, conscientes do risco que supón a aposta pola innovación, permiten perdoar a débeda á peme en caso de que os resultados do proxecto non resulten positivos.
Unha boa forma de motivar as empresas para que aposten pola innovación, pero que parece que de momento non está a funcionar. A importancia de cambiar esta dinámica, e que se atrevan a entrar a fondo no marco da innovación, faría que España puidese exportar os seus coñecementos e a súa tecnoloxía, atraendo aos mercados, subindo postos en canto a innovación para a Unión Europea. Conseguindo, ademais, máis beneficio económico do que supón o investimento inicial.
(Fonte: El Independiente)