A innovación é un dos factores clave para o progreso do sistema sanitario español, se ben, as grandes multinacionais do sector advirten de que as trabas fiscais e a inseguridade xurídica que rodean este negocio danan a competitividade do noso país e poñen en risco a rendibilidade do sistema actual. Esta é unha das principais conclusións do I Foro de Sanidade organizado por elEconomista e patrocinado por GSK e HLA Grupo Hospitalario, pertencente ao Grupo Asisa.
“Para as grandes compañías que traballamos en diferentes países é moi complicado repartir homoxeneamente o investimento en todos os territorios e dende España temos que pelexar continuamente para atraer capital e emprego cualificado”, explica Federico Plaza, director de government affairs en Roche, que, nestes momentos, sitúa a España como o seu segundo país en investigación clínica despois de Estados Unidos.
Cristina Henríquez de Luna, presidenta de GSK Farma, que conta con tres centros en España, un deles en Aranda de Duero (Burgos), onde se fabrica a metade do Ventolin que se fai no mundo, advirte de que cada vez é máis difícil manter o investimento, xa que “os retornos de todo este esforzo son cada vez máis baixos”.
Máis do 20% de toda a I+D industrial en España
A experta apunta que desenvolver un novo medicamento custa de media uns 2500 millóns de euros. Esta cifra “é máis do dobre que os 1100 millóns de euros que custaba no ano 2010. Pola contra, o retorno que obtemos está no seu punto máis baixo, xa que hai nove anos era dun 10% e neste momento estamos por debaixo do 2%. Isto, claramente, pon en risco a sustentabilidade do modelo actual”, advirte Henríquez de Luna.
A pesar desta situación, a industria farmacéutica segue apostando pola innovación. “É algo que está no noso ADN”, explica Luis Mora, director xeral de PharmaMar, un gran grupo de orixe española, afincado en Colmenar Viejo (Madrid), dende onde dirixe oito filiais repartidas por todo o mundo.
O directivo apunta que “valorar a innovación a día de hoxe é complicado, xa que non hai criterios únicos en Europa e a isto súmase que nos atopamos con procesos moi longos e un amplo fraccionamento do mercado que fai que o acceso de medicamento ao sistema sanitario se atrase enormemente. Ademais, non para de correr o cronómetro coa ameaza do xenérico e hai que recordar que só dous de cada cinco fármacos que se lanzan ao mercado logran un retorno de capital positivo, por iso creo que o risco debería ser compartido dende o principio e non ao final”, detalla Mora.
Neste sentido, Plaza pon sobre a mesa a necesidade de apostar por modelos flexibles de financiamento e cre que se debería empezar a pensar no “sistema de pagamento por resultados. É outro factor de risco, pero estamos dispostos a asumilo se verdadeiramente o risco é compartido e se facilita o acceso dos pacientes ao medicamento”.
Neste sentido, María Vila, presidenta de Medtronic Iberica, cre que o modelo de risco compartido pode ser “unha penalización”. “Eu quero compartir riscos, pero tamén beneficios, de modo que se son capaz de achegar unha solución que fai máis viable o sistema sanitario, ao final podemos ser remunerados por iso”.
Equidade para os pacientes
Segundo apuntan os expertos, cando un medicamento se aproba en Europa, en España tárdase unha media de 15 meses ata que se lle dá o visto e prace. Despois este produto ten que salvar as barreiras das Comunidades Autónomas e a carreira de obstáculos continua coas comisións de farmacia de cada hospital. Unha vez ten luz verde e está aprobado o seu prezo, ten que superar as barreiras das Comunidades Autónomas.
Con esta situación lógrase que “non exista unha equidade” para os pacientes en toda España”, denuncia Sergio Rodríguez, director xeral de Pfizer España, que asegura que “o principal prexudicado por estas barreiras administrativas e presupostarias é o paciente”.
Máis subvencións para medicamentos
O directivo considera que actualmente “non hai unha correcta valoración do que supón a innovación para o sistema sanitario”. Por iso cre que debería apostarse por “plans a longo prazo que desen a posibilidade de avalar terapias innovadoras e tamén impulsar a creación dun rexistro de pacientes que medise os datos de saúde e a efectividade dos tratamentos”, xa que, actualmente “hai pouca translación entre o investimento e o acceso dos produtos innovadores dentro do noso sistema sanitario”.
Na mesma liña, Enrique de Porres, conselleiro delegado de Grupo Hospitalario HLA (pertencente ao Grupo Asisa), considera que “debería haber algún organismo capaz de analizar toda a innovación e priorizar cal é a que se debe incorporar ao sistema con maior celeridade”.
O valor do sistema privado
Durante o debate, De Porres puxo en valor o papel do sistema sanitario privado, que actualmente acolle “11 millóns de persoas, que realizan a maior parte da súa actividade asistencial neste circuíto”. “Ninguén prognosticaba que nunha época de crise económica, o sector do seguro, que é un servizo duplicado, lograse subir as pólizas, e en parte isto débese ás dificultades que tivo o sector público como consecuencia das restricións financeiras, que levaron a que só un 6% do PIB se destine á sanidade pública, o que nos sitúa á cola de Europa”.
A preparación da rede de centros e hospitais de España para recibir e adaptarse á innovación é tamén un factor relevante. Neste punto entran en xogo empresas como Tich Consulting, pertencente ao Grupo Asisa. O seu director xeral, Luis Barcia, destaca que “somos o chanzo necesario na transformación dixital das entidades sanitarias e permitimos que os datos que antes se manexaban en papel estean agora na nube”. Así, Barcia detalla que HLA ten cinco millóns de historias clínicas dende o ano 2014 na nube coas que se pode interactuar.
Pola súa parte, Luis Cortina, conselleiro delegado de Siemens Healthineers, considera que para “chegar a atopar unha sustentabilidade do sistema, a innovación é importante, pero tamén se deben dar servizos e solucións que acheguen a tecnoloxía ao grupo hospitalario para traballar máis conxuntamente e por iso nós lanzamos unha empresa de servizos que traballa nesta liña”.
(Fonte: El Economista)