A inmortalidade ten data: 2050

Estamos xa en plena década dos 20 do século XXI. Practicamente á volta da esquina. Unha tropa de ‘nanobots’ -robots a escala nanométrica, do tamaño dunha célula- ‘é inxectada’ no noso organismo. Estas máquinas, invisibles ao ollo humano, non nadan no noso torrente sanguíneo ‘ao seu aire’; foron programadas cun software que lles indica que axentes patóxenos, responsables da enfermidade que sufrimos, deben atacar e aniquilar, rematando o ‘traballo’ que o noso debilitado sistema inmune non puido acometer. É máis: se unha nova ameaza pende sobre o noso organismo, non teremos problema en reprogramar os ‘nanobots’, introducir uns poucos cambios no software e dirixilos ao novo inimigo. ¿Conclusión? A titánica loita contra enfermidades como o cancro pertencerán ao pasado.
 
Semellante predición non pode ser senón obra dun futurólogo. Pero no caso de Ray Kurzweil, ademais é experto en Ciencias da Computación e en Intelixencia Artificial, e director de enxeñería en Google. Nunca se escondeu á hora de contestar á gran pregunta: ¿poderemos aspirar á inmortalidade? E tampouco á segunda gran pregunta: ¿cando? Kurzweil responde cun tallante ‘si’ á primeira. E aventúrase a dar o seu prognóstico na segunda: entre as próximas décadas dos anos corenta e os cincuenta. Para todos aqueles incrédulos, as súas predicións contan cun 86% de acertos…

A eterna xuventude

O que antes era un couto reservado a xamáns ou charlatáns foi invadido por executivos con traxe e gravata que poboan ás súas anchas pola ‘ultratecnolóxica’ rexión de Silicon Valley. Diso dá fe Homo Deus. Breve historia do mañá (Ed. Debate), obra do divulgador Yuval Noah Harari, profesor de historia na Universidade Hebrea de Xerusalén, na que analiza os principais retos que encara o ser humano nun proceso evolutivo que non cesa. E entre eles, atópase o de atrasar a morte o máximo posible.

“No século XXI, é probable que os humanos fagan unha aposta seria pola inmortalidade”, escribe Harari. Do mesmo modo que na nosa máis recente historia moitos esforzos se concentraron en loitar contra a fame e as enfermidades, o obxectivo deste século será algo máis ambicioso. O autor recorda que a maioría de científicos e médicos perseguen fins máis terreais. Paso a paso contra as enfermidades. Non obstante, hoxe existe unha ‘minoría crecente’ que afirma que “a principal empresa da ciencia moderna é derrotar a morte”. Pero para iso necesítase moito diñeiro. E, actualmente, boa parte do ‘botín’ atópase en Silicon Valley. Hai expertos que cren que esta batalla se vencerá no ano 2200, outros en 2100… e outros, como Kurzweil, cren que debemos sinalar nos calendarios o ano 2050.

Entre estes gurús, Kurzweil é dos máis afamados. En 2012 foi nomeado director de enxeñería de Google. E o seu proxecto dos «nanobots» non só se centra na loita contra as enfermidades; estes dispositivos poderían tamén inocularse no noso sistema nervioso, de tal forma que o noso cerebro, concretamente a capa do neocórtex, estaría conectado a unha ‘nube’ virtual, como acontece cos móbiles. É dicir, aínda que o noso corpo se extinga, o noso cerebro, a nosa conciencia, seguiría vivo nunha sorte de Matrix. Nun terreo máis teórico, predí que para 2045 alcanzaremos a ‘singularidade’: o cambio tecnolóxico sería tan rápido que a Intelixencia Artificial terá un poder computacional billóns de veces maior que o da intelixencia humana.

Con todo, Kurzweil non foi a única aposta da empresa de Mountain View pola inmortalidade. En 2013, Google puxo en marcha unha filial, Calico, que naceu cun elocuente lema: ”Resolver a morte”. Ata o momento, a subcompañía pechou varias alianzas con biofarmacéuticas e institutos que investigan o proceso da vellez. Un dos campos nos que entrou é a optoxenética: a posibilidade de ‘acender’ neuronas -ou apagalas se están deterioradas- por vontade.

A aposta de Google

Pero a aposta non queda aí. Google Ventures (GV), fondo de investimentos da compañía, inviste o 36% dos 2000 millóns de dólares da súa carteira de valores en novas empresas biotecnolóxicas, entre as que se contan varios proxectos para alongar a vida. Ata este mes de agosto, o seu presidente foi Bill Maris. “¿ É posible vivir ata os 500 anos?”, preguntáronlle nunha entrevista. ¿A resposta de Maris? “Si”. En opinión deste executivo, con estudos en neurociencia e fervente crente da inmortalidade, “por primeira vez na historia temos as ferramentas, especialmente nas ciencias da vida, para perseguir calquera obxectivo en torno á saúde”. E é que “a aceleración que vimos nas computadoras dende 1960 ata agora ímola ver na ciencia”.

Peter Thiel, cofundador de PayPal, tamén abrazou esta nova ‘relixión’ “Podes aceptar a morte, negala ou loitar contra ela. Eu prefiro loitar”, asegurou. E fíxoo cunha xenerosa doazón de 3,5 millóns de dólares á Fundación Methuselah, consagrada a alongar a esperanza de vida mediante medicina rexenerativa.

Precisamente, Methuselah ten como fundador unha das patas sobre as que se sustenta o banco da inmortalidade: o xerontólogo e biomédico Aubrey de Grey, ‘profeta’ da eterna xuventude. É categórico: a persoa que pode chegar a vivir 1000 anos xa naceu. E cre ter a clave: o proxecto da senescencia neglixible enxeñerizada (SENS, nas súas siglas en inglés): sete tecidos, zonas clave e procesos orgánicos -entre eles, a senescencia celular, o fenómeno polo que as células xa deixan de dividirse-, que, de reverterse o seu declive, non só lograriamos ser centenarios, senón milenarios.

Claro está que para chegar a este fin, é necesario un investimento multimillonario. E, no seu libro, Harari lanza unha cuestión inquietante: “A igualdade sae, entra a inmortalidade”. Estes proxectos poderían estar reservados a aqueles que conten cunha conta corrente máis avultada. E nun mundo no que, xa de por si, a diferenza de esperanza de vida entre unha persoa con recursos e outra sen eles pode ser de máis de 10 anos a favor do primeiro, non estariamos ante unha revolución ‘democrática’, senón reservada a xente como Kurzweil, Maris e Thiel. ¿Veremos unha sociedade dividida entre ‘inmortais’ de primeira e ‘mortais’ de segunda?

(Fonte: La Razón)